Շիրակի
մարզպետարան

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԵԾ  ՄԱՆԹԱՇ  ՀԱՄԱՅՆՔԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

Համայնքի ներկայիս անվանումը – Մեծ  Մանթաշ

Համայնքի պատմական անվանումները- Մեծ Արախվալի
Համայնքի հիմնադրման ժամանակաշրջանը – 1828-29թթ.

Որ համայնքներին է սահմանակից համայնքը – Փոքր Մանթաշ , Արևշատ , Նորաշեն
Համայնքի մակերեսը – 222 հա
Հեռավորությունը մայրաքաղաքից- 90 կմ

 Հեռավորությունը մարզկենտրոնից -30 կմ
Բնակչության թիվը – 2601

Բնակչության կազմը – միատար

Համայնքի նշանավոր մարդիկ – Տեր Ղևոնդ,Սանասար Սևոյան ,Ռոբերտ Վարդանյան

Կրթական հաստատություններ – հանրակրթական դպրոց , նախակրթարան

Մշակութային հաստատություններ -
Մարզական հաստատություններ – մարզամշակութային ՊՈԱԿ
Արտադրական ձեռնարկություններ – 2 հատ հացի փուռ`  Ա/Ձ-ներ
Բնակչության հիմնական զբաղմունքը – անասնապահություն , գյուղատնտեսություն,արտագնա աշխատանք

Հոգևոր կառույցներ – եկեղեցի  
Համայնքի մասին գրքի առկայություն – Ս.Բաղդասարյանի  << Արյան Կանչ>>- ը

ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱԿՆԱՐԿ

ÞÇñ³ÏÇ Ù³ñ½Ç Ø»Í Ø³Ýóߠ   ·ÛáõÕÁ  ·ïÝíáõÙ     ¿ Ù³ñ½Ç    ѳñ³í -³ñ¨»É۳ݠ  ÏáÕÙáõÙ ` ²ñ³·³Í     É»é³Ý  ëïáñáïÇÝ,  ÍáíÇ    Ù³Ï»ñ¨áõÛÃÇó   2000  Ù µ³ñÓñáõÃÛ³Ý íñ³ :  Համայնքի   í³ñã³Ï³Ý   ï³ñ³ÍùÁ ë³ÑٳݳÏÇó  ¿  ²ñ³·³ÍáïÝÇ  Ù³ñ½Ç     Üáñ³ß»Ý,         ¶»Õ³¹Çñ

ѳٳÛÝùÝ»ñÇ  ¨ ÞÇñ³ÏÇ Ù³ñ½Ç öáùñ سÝóߠ  ¨  ²ñ¨ß³ï ѳٳÛÝùÝ»ñÇ í³ñã³Ï³Ý ë³ÑÙ³ÝÝ»ñÇÝ:

гٳÛÝùÇ ï³ñ³Íùáí ¿ ³ÝóÝáõÙ ²ñÃÇÏ-ì³Ý³Óáñ , ²ñÃÇÏ- ºñ¨³Ý ѳÝñ³å»ï³Ï³Ý Ý߳ݳÏáõÃ۳ݠ Ù³ÛñáõÕÇÝ:

гٳÛÝùÁ  ÑÇÙݳ¹ñí»É ¿ 1828- 29 -³Ï³Ý ÃÃ.-ÇÝ`  ²ñ¨ÙïÛ³Ý   Ð³Û³ëï³ÝÇ    ´³ë»Ý  ·³í³éÇ  Êáñ³ë³Ý ·ÛáõÕÇó  ·³ÕÃí³ÍÝ»ñáí ,ѳٳÛÝùÇ Ý»ñϳÛÇë ï»Õáõ٠ݳËÏÇÝ ³Ýí³ÝáõÙÁ Ø»Í ²ñËí³ÉÇ,  ù³ÝÇ  áñ  ³Ýí³ÝáõÙÁ ûï³ñ³ÍÇÝ    ¿ñ , ³ÛÝ    ѻﳷ³ÛáõÙ   í»ñ³Ýí³Ýí»É    ¿ ػ͠ سÝóߠ ³Ýí³Ùµ :  гٳÛÝùÇ Ù³Ï»ñ»ëÁ ϳ½ÙáõÙ  ¿ 222 ѳ : 

гٳÛÝùÇ ³ß˳ñѳ·ñ³Ï³Ý ¹ÇñùÁ µ³ñÓñ É»éݳÛÇÝ  ¿ , ÏÉÇÙ³Û³Ï³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñÁ  ³Ýµ³ñ»Ýå³ëï : î³ñí³  »Õ³Ý³ÏÝ»ñÇó  ·³ñáõÝÁ   ·ñ»Ã» ãÇ ½·³óíáõÙ, ³Ù³éÁ  ½áí ¿,³Ýѳٻٳï É³í ¿ ³ßáõÝÁ,ÇëÏ ÓÙ»éÁ ß³ï  Ëëï³ßáõÝã ¿ ¨ ï¨áõÙ ¿ 6-7³ÙÇë : ¶ÛáõÕÁ  ·ïÝíáõÙ ¿  ë»ÛëÙÇÏ   ·áïáõÙ, ٻ͠   ã³÷Ç   íݳëÝ»ñ   ¿  Ïñ»É 1988Ã.-Ç  »ñÏñ³ß³ñÅÇó : гٳÛÝùÇ ÑáÕ³ï³ñ³ÍùÝ»ñÁ Å³Ù³Ý³Ï ³é ³Å³Ù³Ý³Ï ïáõŻɠ »Ý áõÅ»Õ Ï³ñÏï³Ñ³ñáõÃÛáõÝÇó ¨ »ñ³ßïÇó :

гٳÛÝùáõÙ ·áñÍáõÙ  ¿  ѳÝñ³ÏñÃ³Ï³Ý ¹åñáóÁ , ³éáÕçáõÃÛ³Ý Ï»ÝïñáÝÁ , ݳ˳Ïñóñ³ÝÁ , ·ñ³¹³ñ³ÝÁ : гٳÛÝùÇ Ñáõ½áÕ ËݹÇñÝ»ñÇó  ¿ µÝ³ÏãáõÃÛ³Ý ³ß˳ï³Ýù³ÛÇÝ ½µ³Õí³ÍáõÃÛ³Ý µ³ó³Ï³ÛáõÃÛáõÝÁ , ·ÛáõÕ³ïÝï»ëáõÃÛ³Ý ËÇëï ó³Íñ ß³Ñáõóµ»ñáõÃÛáõÝÁ ,·ÛáõÕÙûñùÝ»ñÇ Çñ³óÙ³Ý ÑÇÙݳËݹÇñÝ»ñÁ , áñáÝù ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³ï׳éÝ»ñ »Ý ³½·³µÝ³ÏãáõÃÛ³Ý ³ñï³·³ÕÃÇ ¨ ³ñﳷݳ ³ß˳ï³ÝùÇ :

гٳÛÝùÁ ³éçݳѻñà ϳñÇù áõÝÇ å»ï³Ï³Ý Ñá·³ÍáõÃÛ³Ý ,å»ï³Ï³Ý »ñϳñ³Å³ÙÏ»ï , ó³Íñ ïáÏáë³¹ñáõÛùáí í³ñÏ»ñÇ ïñ³Ù³¹ñáõÙáí ϳñ»ÉÇ ¿ ÉáõÍ»É Ñ³Ù³ÛÝùÇ áñáß ËݹÇñÝ»ñ ` ëï»ÕÍ»É Ï³ÃÇ ¨ ÙëÇ í»ñ³Ùß³ÏÙ³Ý ³ñï³¹ñ³Ù³ë»ñ , Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ Ïëï»ÕÍíÇ Ýáñ ³ß˳ï³ï»Õ»ñÇ µ³óÙ³ÝÁ`  ÉáõÍ»Éáí ݳ¨ ³Ý³ëݳå³Ñ³Ï³Ý ÙûñùÝ»ñÇ Çñ³óÙ³Ý ËݹÇñÁ: гٳÛÝùÁ áõÝÇ  ÅáÕ ïÝï»ëáõÃÛ³Ý ï³ñµ»ñ µÝ³·³í³éÝ»ñÇÝ ³ÝÑñ³Å»ßï  áñ³ÏÛ³É µ³ñÓñ³·áõÛÝ ¨ ÙÇçÝ.Ù³ëݳ·»ïÝ»ñÇ Ù»Í Ý»ñáõÅ, áñáÝù ó³íáù ³Ûëûñ ãáõÝ»Ý ³ß˳ï³ï»Õ»ñ , áñÇ å³ï׳éáí  ¿É ѳٳÛÝùÇ µÝ³ÏãáõÃÛ³Ý 70 ïáÏáëÁ Ù»ÏÝáõÙ ¿  ³ñﳷݳ ³ß˳ï³ÝùÇ : âÝ³Û³Í ³Ûë ³Ù»ÝÇÝ ·ÛáõÕáõÙ  µ³ñÓñ ÑÇÙù»ñÇ íñ³  ¿  ¹ñí³Í ѳÛñ»Ý³ëÇñáõÃÛáõÝÁ , áñÇ ³å³óáõÛóÝ  ¿ Ô³ñ³µ³Õ۳ݠ ³½³ï³Ù³ñïÇÝ Ñ³Ù³ÛÝùáõÙ ëï»ÕÍí³Í §Ø³Ýóߦ  ·áõÙ³ñï³ÏÇ  ³Ý¹³ÙÝ»ñÇ Ù³ëݳÏóáõÃÛáõÝÁ , ·áõÙ³ñï³Ï , áñÁ ·áñÍáõÙ  ¿ ÙÇÝã  ûñë :