Տպել
Նորություններ
ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ԲՆԱՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀՈՂՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄ
05.07.2012
3.1 Քաղաքականության վերլուծություն
ՀՀ Շիրակի մարզում 2012թ. ՄԶԾ կարևորագույն նպատակներից է գյուղատնտեսության գործունեության համար անհրաժեշտ ենթակառուցվածքների ձևավորման և կատարելագործման միջոցով ավելացնել բուսաբուծական և անասնապահական մթերքների ծավալները, բարձրացնել արտադրության արդյունավետությունը, լուծել իրացման խնդիրները, որի արդյունքում կավելանա գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտները և կկրճատվի աղքատությունը գյուղական բնակավայրերում:
Գյուղատնտեսության բնագավառում նախատեսվող կարևոր միջոցառումների ընդհանուր գումարը 2012թ. կկազմի մոտ 1569.53 մլն դրամ, որտեղ ներդրումներ են նախատեսված ինչպես պետական բյուջեի, այնպես էլ միջազգային և այլ դոնոր կազմակերպությունների միջոցներով:
2012թ. առաջին կիսամյակի միջոցառումները հիմնականում ուղղվել են ֆերմերային և գյուղացիական տնտեսությունների հացահատիկային կուլտուրաների սերմարտադրության, սորտաթարմացման, ոռոգման ցանցերի ընդլայնման, արոտավայերի ջրարբիացման եւ բարելավման բնագավառներում անասնապահության և դաշտավարության զարգացման ծրագրերում աջակցելու գործընթացներին:
- Համաշխարհային բանկի միջոցներով իրականացվում են Շիրակի մայր ջրանցքի, Ախուրյանի աջափնյա ջրանցքի, Բ-26 բաժանարարի հատվածների վերանորոգման աշխատանքները, գումարը կազմում է 55.5 մլն դրամ:
- Համաշխարհային բանկի ՈՀՎՀԾ-ի լրացուցիչ ֆինանսավորումով եւ համայնքների 15% համաֆինանսավորմամբ Մեղրաշեն համայնքում իրականացվում են 1.4կմ երկարությամբ երրորդ կարգի ոռոգման ցանցի վեականգնման աշխատանքները, գումարը կազմում է 33 մլն դրամ:
- Այլ աղբյուրների եւ խոշոր ֆերմերների կողմից մարզ է ներկրվել կարտոֆիլի բարձր վերարտադրության տնկանյութ, գումարը կազմել է 400 մլն դրամ:
- ՀՀ կառավարության 2010թ. հուլիսի 19-ի թիվ 971-Ն որոշմամբ հաստատված «Հայաստանի Հանրապետությունում 2010-2014թթ. ցորենի սերմնաբուծության եւ սերմարտադրության ծրագրով» աշնանը մարզ է ներկրվել 150տ աշնանացան ցորենի բարձր վերարտադրության սերմացու, որով իրականացվել է շուրջ 500հա ցանք: գումարը կազմել է 60 մլն դրամ: Ծրագիրը շարունակական է:
- Մարզ են ներկրվել թունաքիմիկատներ և բուժանյութեր 20 մլն դրամ արժողությամբ:
- ՀՀկառավարությանկողմիցհաստատվածհայեցակարգով 2011-2014թթ. ընթացքում մարզում պետք է տեղադրվեն 30 հակակարկտային կայանքներ 25 համայնքների տարածքներում: Ծրագրիընդհանուրարժողությունը 192 մլնդրամէ, որից 2012թ. համար նախատեսված էր 50 մլն դրամ գումար: Այժմ մարզի 3 համայնքներում տեղադրվել են 5 հակակարկտային կայանքներ դոնոր կազմակերպությունների եւ համայնքնային բյուջեների միջոցների հաշվին, ընդհանուր արժեքը 30 մլն դրամ:
- «Համայնքներիգյուղատնտեսականռեսուրսներիկառավարմանևմրցունակության» ծրագրիշրջանակներումմարզիԲերդաշենհամայնքինհատկացվելէմեկտրակտորեւմեկմամլիչ-բարդոցիչ, ընդհանուր գումարը կազմել է 11 մլն դրամ:
- ՀՀ կառավարության կողմից պետ. բյուջեի միջոցներով սուբսիդավորվել են մարզում գյուղատնտեսական ոլորտին տրամադրվող վարկեր՝ շուրջ 48.852 մլն դրամ /3521 վարկ/:
- «Արփի լիճ» ազգային պարկի ստեղծման ծրագրի շրջանակներում Ծաղկուտ համայնքում նախատեսվում է ստեղծել տոհմային անասնաբուժական կենտրոն եւ սպանդանոց, ՀՀ պետ. բ յուջեից եւ Գերմանական KFW բանկի վարկային միջոցներից հատկացվել է 244 մլն դրամ, սակայն դեռ շինարարական աշխատանքներ չեն սկսվել:
- ՀՀգյուղատնտեսությաննախարարությունըՀամաշխարհայինբանկիհետհամատեղնախատեսումէ 2012թ. ընթացքում «Համայնքներիգյուղատնտեսականռեսուրսներիկառավարմանեւմրցունակության» վարկայիննործրագրիշրջանակներումՇիրակիմարզումիրականացնելհետեւյալաշխատանքները /ընդհանուր արժեքը 602.655 մլն դրամ/`
· Բերդաշեն – արոտներիջրարբիացում, գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերում, հողիմշակություն,
· Ջրառատ - արոտներիջրարբիացում, գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերոմ, կաթիընդունմանկետիհիմնում,
· Սառնաղբյուր – արոտներիջրարբիացում,
· ՄեծՄանթաշ - արոտներիջրարբիացում, գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերում,
· Այգաբաց - արոտներիջրարբիացում, գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերում, հողիմշակություն:
· Բասեն - արոտներիջրարբիացում, գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերում,
· Լեռնակերտ – կաթիընդունմանկետիհիմնում, ԳԱԶԵԼ-ի ձեռք բերում, արոտներիջրարբիացում,
· Հառիճ – վարելահողերի մշակում, գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերում
· Աղին - գյուղատնտեսականտեխնիկայիձեռքբերում, արոտներիջրարբիացում:
- «ՀՀ հողօգտագործողներին մատչելի գներով ազոտական պարարտանյութի ձեռքբերման նպատակով պետական աջակցության» ծրագրի շրջանակներում մարզին հատկացվել է3500տ ազոտական պարարտանյութ, որի գումարը կազմում է 420 մլն դրամ, պետության կողմից սուբսիդավորման գումարը` 140 մլն դրամ:
- ՀՀհողօգտագործողներինմատչելիգներովդիզելայինվեռալանյութիձեռքբերմաննպատակով պետական աջակցության» ծրագրի շրջանակներում մարզին հատկացվել է 2000տ դիզելայինվառելանյութ, որի գումարը կազմում է 819.7 մլն դրամ, պետության կողմից սւուբսիդավորման գումարը` 210.78 մլն դրամ:
Միջոցառման անվանումը
|
Պլանավորված /մլն դրամ/
|
Ծանոթություն
|
|
Տարեկան նախատեսված
|
1-ին կիսամյակ փաստացի
|
||
Շիրակի մայր ջրանցքի, Ախուրյանի Աջափնյա ջրանցքի, Բ-26 բաժանարարի հատվածների վերանորոգում
|
55.5
|
20.5
|
ՀՀպետ. Բյուջե,
Համաշխարհային բանկ /ընթացքի մեջ է/
|
Մեղրաշեն համայնքում 1.4կմ երկարությամբ երրորդ կարգի ոռոգման ցանցի վեականգնում
|
33
|
16.5
|
Համաշխարհային բանկ,
Համայնքային բյուջե
/ընթացքի մեջ է/
|
Կարտոֆիլիբարձրվերարտադրության տնկանյութիտարեկաններկրում
|
200.0
|
200.0
|
Այլաղբյուրներ
/ավարտված է/
|
Աշնանացան ցորենի բարձր վերարտադրության սերմերի տարեկան ներկրում /200տ/
|
75.0
|
0
|
ՀՀպետ.բյուջե
/շարունակական է/
|
Պետության կողմից սուբսիդիայի տրամադրում ազոտական պարարտանյութ ձեռք բերելու նպատակով /տարեկան 5000տ/
|
200
|
140
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Պետության կողմից սուբսիդիայի տրամադրում դիզելային վառելանյութ ձեռք բերելու նպատակով
|
0
|
210.78
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Թունաքիմիկատներիևբուժանյութերիձեռքբերում /մկնանմանկրծողներիդեմպայքարինպատակով/
|
20.0
|
5.0
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Հակակարկտային 30 կայանքների տեղադրում 25 համայնքների տարածքում
|
50.0
|
30.0
|
Այլ աղբյուրներ
|
Մեքենատրակտորային պարկի ստեղծում Ախուրյանի, Ամասիայի, Անիի, Աշոցքի, Ախուրյանի տարածաշրջաններում
|
80.0
|
12.0
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Գյուղատնտեսականոլորտինտրամադրվողվարկերիսուբսիդավորում
|
60
|
50
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Գյուղատնտեսական կենդանիների արհեստական սերմնավորում
|
7
|
4
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Գյուղատնտեսական կենդանիների պատվաստում
|
100
|
100
|
ՀՀպետ.բյուջե
|
Համայնքներում գործող 116 անասնաբույժների վարձատրություն
|
80.0
|
40.0
|
ՀՀպետ. բյուջե
|
Գյուղատնտեսականկենդանիների հիվանդությունների լաբորատորախտորոշմանևկենդանականծագումունեցողհումքիևնյութերիփորձաքննությանմիջոցառումներիիրականացում
|
15.0
|
7.0
|
ՀՀպետ. բյուջե
/շարունակական է/
|
Մորեխների դեմ պայքարիմիջոցառում 200 հա-իվրա
|
6.0
|
1.4
|
ՀՀպետ. բյուջե
Համայնքային բյուջե
/շարունակական է/
|
Ընդամենը
|
975.5
|
837.18
|
|
3.2 Իրականացման առաջընթացը
2012թ. 1-ին կիսամյակում գյուղատնտեսության ոլորտում իրականացվել 837.18 մլն դրամի ծրագրեր` ՀՀ պետական բյուջեի և միջազգային դոնոր կազմակերպությունների կողմից:
Պետական բյուջեի շրջանակներում կատարվել է 602000 գլուխ խոշոր, 130000 գլուխ մանր եղջերավոր անասունների, 60000 գլուխ խոզերի, 19400 փեթակ մեղուների հակահամաճարակների դեմ պատվաստումներ:
Մարզում զգալիորեն բարելավվել են խորհրդատվական աշխատանքները: Տարբեր դոնորների հետ ֆինանսական աջակցությամբ ուսուցումներ և խորհրդատվական աշխատանքներ են կազմակերպվել մարզպետարանի, ԳԱՄԿ-ի, ՓՄՁ-ԶԱԿ-ի և հասարակական կազմակերպությունների կողմից:
Այդ աշխատանքները կշարունակվեն տարվա ընթացքում:
Աղյուսակ. Գյուղատնտեսության ոլորտի արդյունքային ցուցանիշները.
Ամփոփ նկարագիր
|
Արդյունքային ցուցանիշ
|
Թիրախ
/տարեկան պլան/
|
1-ին կիսամյակի արդյունքը
/կանխատեսվող/
|
Ավելացնել գյուղատնտեսության համախառն արտադրությունը, նվազեցնել ազգաբնակչության աղքատությունը
|
1.Գյուղատնտեսության համախառն արտադրանքը
2. Գյուղատնտեսության համախառն արտադրանքի տեսակարար կշիռը հանրապետության ծավալում
|
94.1 մլրդ դրամ
11.4%
|
47.05 մլրդ դրամ
|
Արդյունք 1.
Մարզի հողային և մարդկային ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործում:
|
1.1 Օգտագործվող վարելահողերի, խոտհարքների և արոտավայրերի մակերեսը
1.2 Չօգտագործվող վարելահողերի տարածքը
1.3 Ոռոգելի մշակաբույսերի ցանքատարածությունների մակերեսը
1.4 Գյուղատնտեսության ոլորտում զբաղված աշխատուժի տեսակարար կշիռը
|
121381.2հա
32120 հա
20243 հա
22 %
|
121381.2հա
32120 հա
20243 հա
22 %
|
Արդյունք 2.
Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության և համախառն արտադրանքի ծավալների բարձրացում
|
2.1 Կարտոֆիլի համախառն արտադրանքը /կանխատեսվող/
2.2 Կարտոֆիլի բերքատվությունը /կանխատեսվող/
2.3 Հացահատիկի համախառն արտադրությունը/կանխատեսվող/
2.4. Հացահատիկի միջին բերքատվությունը
2.5 Կոշտ կերերի արտադրությունը
2.6 Բանջարանոցային մշակաբույսերի ցանքատարածությունները
|
85 հազ.տոննա
204ց/հա
80 հազ.տոննա
20.2ց/հա
12000 հա
1449հա
|
|
Արդյունք 3.
Ոռոգման համակարգի բարելավում
|
3.1 Ոռոգվող գյուղատնտեսական նշանակության հողերի մակերեսը
3.2 Մարզում վերականգնված ոռոգման ցանցերի ընդհանուր երկարությունը`
|
15644.8հա
2.4կմ
|
15644.8հա
2.4կմ
|
Արդյունք 4.
Գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվության ավելացում, որակի բարելավում և հիվանդությունների կանխում
|
4.1 Կաթի արտադրության ծավալները
4.2 Մսի արտադրության ծավալները
4.3 Կաթի իրացման ծավալները
4.4 Մսի իրացման ծավալները
4.5 Բրդի իրացման ծավալները
4.6 Ձվի իրացման ծավալները,
4.7 Արհեստականորեն սերմնավորված խոշոր և մանր եղջերավոր անասունների գլխաքանակը
4.8 Համաճարակների դեմ պատվաստված անասնագլխա-քանակը
|
104.0 հազ.տոննա
20.0 հազ.տոննա
92.0 հազ. տոննա
20.0 հազ. տոննա
174 տոննա
45.5 մլն հատ
1600 գլուխ
783960 գլուխ
|
60.0 հազ.տոննա
8.0 հազ.տոննա
46.0 հազ. տոննա
120.0 տոննա
23.7 մլն հատ
1000 գլուխ
391980 գլուխ
|
Արդյունք 5.
Գյուղատնտեսության արտադրական ենթակառուցվածքների բարելավում
|
5.1 Մեծածախ առևտրում ընդգրկված ֆերմերների քանակը
5.2 Սառնարանների տարողունակությունը, 50տ. և 236խոր.մ /ընդամենը՝ 2 սառնարան/
5.3 Գործարկված կաթի ընդունման և նախնական վերամշակման կետերի տարողունակությունը, /ընդամենը՝ 11 կաթի կետ/
5.4 Փոքր սպանդանոցների տարողունակությունը, 150խոր.մ /ընդամենը՝ 1 արտոնագրված սպանդանոց/
5.5 Ոռոգվող հողերի մակերեսը
5.6 Հիմնանորոգված անասնաբուժական լաբորատորիաների թիվը
|
950 ֆերմեր
50տ -236խոր.մ
11 կաթի կետ
150խոր.մ
15644.8հա
0
|
950 ֆերմեր
50տ -236խոր.մ
11 կաթի կետ
150խոր.մ
15644.8հա
0
|
3.3 Խնդիրները
Տարեկան աշխատանքային պլանով նախատեսված միջոցառումների իրականացման ընթացքում առաջացած ամենամեծ խոչընդոտը կիսամյակի ընթացքում ցրտահարությունն էր, որից զգալիորեն տուժեցին գյուղատնտեսական մշակաբույսերը:
Ոլորտում մարզի առաջնահերթ խնդիրներն են.
1) Գյուղատնտեսական տեխնիկայով ապահովվածության ցածր մակարդակը
2) Վերամշակող արտադրամասերի ստեղծումը
3) Մարզում սպանդանոցի և տոհմայինանասնաբուժականկենտրոնի հիմնումը
4) Մարզի համայնքներում հակակարկտային համակարգերի տեղադրումը
3.4 Քաղած դասերը և հետագա քայլերը
2012թ. պետք է հետևողականորեն շարունակվեն վերոնշյալ խնդիրների լուծմանն ուղղված միջոցառումների իրականացումը, ֆերմերային և գյուղացիական տնտեսությունների կերարտադրության, արհեստական սերմնավորման, կաթնարտադրության խթանման, հացահատիկային կուլտուրաների սերմարտադրության, սորտաթարմացման բնագավառներին, անասնապահության և դաշտավարության զարգացմանն աջակցելու գործընթացները:
Աշխատանքներ են իրականացվում լիզինգային տարբերակով համայնքներում մեքենատրակտորային պարկերի ստեղծման և անհատ գյուղացիական տնտեսություններին գյուղատնտեսական տեխնիկայի տրամադրման ուղղությամբ: Առաջարկություններ են ներկայացվել շահագրգիռ ներդրող կազմակերպություններին մարզում վերամշակող արտադրամասեր ստեղծելու ուղղությամբ:
Գյուղատնտեսությունում տեղի ունեցող տարերային աղետների հետևանքները վերացնելու նպատակով աշխատանքներ են տարվում մարզում հակակարկտային ծառայությունները ընդլայնելու ուղղությամբ:
4.1 Քաղաքականության վերլուծություն
Շիրակի մարզի սոցիալ-տնտեսական զարգացման ծրագրի բնապահպանական ոլորտի քաղաքականությունը մշակվել է հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված շրջակա միջավայրի պահպանության գործողությունների երկրորդ ազգային ծրագրի դրույթները եւ գերակայությունները: Ելնելով նշվածից 2012 թվականին նախատեսվել է աշխատանքներ իրականացնել հետեւյալ ոլորտներում.
1/ Մանթաշի ջրամբարի եւ համանուն գետի ջրահավաք ավազանում /շուրջ 5000հա/ արգելավայրի հիմնում,
2/ Շիրակի մարզի անտառների վերականգնում եւ շուրջ 200հա նոր անտառների հիմնում,
3/ Հեռագնա արոտներում ջրարբիացման համակարգերի ստեղծում,
4/ «Արփի լիճ» ազգային պարկի ստեղծում:
Շիրակի մարզի հյուսիս-արեւմուտքում «Արփի լիճ» ազգային պարկը ստեղծվել է ՀՀ կառավարության 2009թ. ապրիլի 16-իթիվ 405-Ն որոշմամբ: 2012 թվականին ավարտվել են ազգային պարկի շինությունների եւ դրանց ենթակառուցվածքների ստեղծման աշխատանքները, մեկնարկել է պահպանման գոտու թվով 14 համայնքների զարգացմանն ուղղված ներդրումների ծրագիրը:
2012թ. առաջին կիսամյակի ընթացքում որոշակի աշխատանքներ են իրականացվել արոտավայրերի արդյունավետ կառավարման համակարգի ներդրման եւ համայնքներում անասնապահության ոլորտի բարելավման ուղղությամբ:
4.2. 2012թ. նախատեսված միջոցառումների իրականացման ընթացքը.
հ/հ
|
Միջոցառման անվանումը
|
Պլանավորված /մլն դրամ/
|
|
Տարեկան նախատեսված
/պետ. բյուջե/
|
Կիսամյակի ընթացքում փաստացի
|
||
1
|
Մանթաշի ջրամբարի եւ համան
Տեխնիկական դիտողություններն կարող եք ուղարկել կայքի վեբ-մաստերի էլեկտրոնային փոստին:
Կայքը պատրաստված է Helix ընկերության կողմից:
Վերջին թարմացումը՝ 2024-12-31 12:01:09 |